Met zijn lezing, getiteld “Robotize your Future”, gaf Dirk Bekke, docent Mechatronica bij Saxion Hogeschool, medio juni het officiële startschot voor TValley in Enschede. Onder de naam TValley wordt Mechatronics Valley Twente nieuw leven ingeblazen met een ambitieus doel. Naast mechatronisch onderwijs en profilering van de hightech industrie in Oost-Nederland, wordt op de agenda ook kennisuitwisseling en concrete projecten op het gebied van robotica en smart industry genoemd. De lezing was het sluitstuk van het TValley Jaarcongres, dat een drukbezochte en dynamische 2018-editie had bij Saxion.

Op 14 juni vond in Enschede het TValley Jaarcongres 2018 plaats. De locatie, de centrale hal van een van de grote onderwijsgebouwen van Saxion, vormde een dynamisch decor voor het evenement, dat strak en tegelijkertijd losjes was georganiseerd. De enthousiaste leiding van dagvoorzitter Janinka Feenstra en de technologiemarkt hebben hieraan bijgedragen. In de hal kwam de technologiemarkt tot stand, waar verschillende kennisinstellingen en bedrijven hightech demo's lieten zien. Het jaarlijkse congres kende een goede opkomst met zo'n 200 bezoekers.

De plenaire lezing die Chris Verhoeven, universitair hoofddocent aan de TU Delft, gaf onder de titel 'Evolution 4.0' was zeker enthousiast. Verhoeven doet onderzoek naar en bouwt miniatuurrobots die kunnen worden ingezet (bijvoorbeeld vliegend) in zwermen. Hij ziet robots als 'dieren', een volgende stap in de evolutie. Deze 'elektroden' kunnen veel (krachtige robots), weten veel (big data in de cloud) en zijn overal aanwezig (dankzij het Internet of Things). Verhoeven spreekt van een 'robotische drie-eenheid'.

Verhoeven ziet het veelbesproken thema 'autonomie' niet als een probleem, maar als de oplossing voor het besturingsprobleem bij robots. “De mens met zijn joystick is niet geschikt om een ​​robot of drone te besturen. Mensen moeten niet 'in control' willen zijn, maar 'in command'.” Met autonome systemen kennen we immers al: de autonome auto is niets meer dan wat vroeger het paard was en een autonome drone is te vergelijken met een valk, met de bestuurder van de drone in de rol van valkenier. Technisch is er veel mogelijk met robots en andere autonome systemen, maar Verhoeven ziet twee verschillende 'showstoppers': de overheid die achterblijft met haar regelgeving en de verzekeraars die niet weten hoe ze met aansprakelijkheid moeten omgaan.

Over evolutie gesproken, Mechatronica Valley Twente (MVT) werd zeventien jaar geleden gelanceerd. Het hoofddoel was het waarborgen van de continuïteit van het onderwijs in mechatronisch ontwerpen aan de Universiteit Twente (UT). Sindsdien heeft de UT een groot aantal mechatronica-ingenieurs opgeleid en heeft MVT Twente en omgeving op de kaart gezet als toonaangevende mechatronicaregio. Vorig jaar maakte MVT onder de naam TValley op initiatief van Dirk Bekke, docent Mechatronica, een doorstart en verschoof de focus naar de relatie tussen Saxion en het regionale technische bedrijfsleven.

Dennis Schipper, directeur van hightechbedrijf Demcon, was de drijvende kracht achter MVT en is nu ook nauw betrokken bij TValley. “Als grote inkoper van technisch talent in de regio hebben wij belang bij een goede relatie met de kennisinstellingen. Met onze kennis en financiële bijdrage kunnen wij hen helpen bij het organiseren van onderwijs voor hightech bedrijven. Ook inhoudelijk is TValley belangrijk voor technologieontwikkeling in de samenwerking tussen Saxion en bedrijven.”

In 2011 was de kiem voor TValley al gelegd. Toen nam Schipper samen met Peter van Dam, directeur van Saxion academie Life Science, Engineering & Design, het initiatief voor de onderzoeksgroep Mechatronica, met steun van verschillende bedrijven uit het huidige bestuur van TValley. Van Dam onderschrijft het belang van de rol van Saxion als kennisleverancier voor het (niet-)mkb-bedrijf. Hij spreekt van een 'HBO in transitie': “Hogescholen gaan het werkveld gebruiken om het MKB beter te bedienen. Neem het lectoraat: zeven jaar na de start trekt de opleiding mechatronica al 100 studenten en nog eens 25 parttimers per jaar.”

De eerste docent Mechatronica, Rini Zwikker, werkte aan mechatronische bouwstenen voor verschillende toepassingen, waaronder medische robotica; denk aan robotarmen, grijpers, navigatie, computer vision en een exoskelet. Dirk Bekke bouwt daar nu op voort en speelt in op de onderzoeksnoden in de regio. “Als onderzoeksgroep werken we vraaggestuurd en door samen te werken met de industrie kunnen we onze impact voor de regio vergroten.”

De inzet van TValley past in de strategie van Saxion om toepassingsgericht onderzoek aan de hogeschool te versterken en de samenwerking met de UT en met het MKB en andere bedrijven in de regio te intensiveren. In dat kader is per 1 juni UT-hoogleraar Dave Blank benoemd tot adviseur van het College van Bestuur van Saxion, naast zijn functie als wetenschappelijk ambassadeur van de UT. Blank moet het toegepaste onderzoek, ondergebracht in de nieuwe Saxion Onderzoek- en Graduate School, verder ontwikkelen, zei Saxion-bestuursvoorzitter Anka Mulder tijdens het jaarcongres. Ze verwijst naar een recent pleidooi van het Rathenau Instituut om meer te investeren in onderzoek aan hogescholen. “Naast het opleiden van mensen kan het hbo door middel van onderzoek een belangrijke bijdrage leveren aan de samenleving. Onderzoek van universiteiten komt maar langzaam op de markt. Met ons toepassingsgericht onderzoek kan dat sneller. Het onderzoek van Dirk Bekke is daar een voorbeeld van.”

Tijdens het jaarlijkse congres hield Bekke, in 2016 aangesteld als lector, zijn lectoraatsrede getiteld “Robotize your Future”. Hij schetste de ontwikkelingen in mechatronica en robotica, als onderdeel van de zogenaamde vierde industriële revolutie. Succesfactoren daarbij zijn de ontwerpaanpak (systems engineering) en de modulaire opbouw van de technologie, waarmee innovaties snel gerealiseerd kunnen worden. Naast modulaire robotica en systems engineering richt de onderzoeksgroep zich met name op onbemande robotsystemen en slimme industriële systemen. Bekke wil samen met de partners van TValley een roadmap opstellen voor de verdere uitwerking van de onderzoeksrichtingen.

Uit zijn analyse van de opeenvolgende industriële revoluties concludeert Bekke dat het voor de maatschappelijke acceptatie van groot belang is dat de verschillende secties gelijkelijk toegang hebben tot een nieuwe technologie, zoals robotica. Door middel van een op te richten RoboTechLibrary wil hij daarom naast bedrijven en kennisinstellingen ook geïnteresseerden toegang geven tot state-of-the-art robotica-technologie. De RoboTechBibliotheek moet onderdeel worden van de nieuwe huisvesting van het lectoraat Mechatronica binnen Saxion. Naast een goed geoutilleerd Mechatronics Lab komt er de Drone Dome, een grote indoor testfaciliteit voor drones, ruimte voor TValley en een Robotics Startup Centre: een afgeschermde omgeving waar studenten en andere startups (ook ‘outsiders’) hun ideeën kunnen presenteren. kunnen slaan.

Bij het benutten van de mogelijkheden die robotisering biedt voor industrie en samenleving, spelen de vier O's elk hun eigen rol: onderzoek, onderwijs, ondernemers en overheid. Bekke pleit ervoor dat de overheid haar verantwoordelijkheid neemt en actief invulling geeft aan de rol die zij kan spelen. Deze overheidsrol kent drie aspecten: wetgever, financier van innovatie en 'launching customer'. Zo is het voor de geloofwaardigheid van innovaties op de internationale markt van belang dat de thuismarkt positief reageert door die innovaties waar mogelijk te omarmen. Neem de sterk overheidsgerelateerde luchtvaart: waarom zou een buitenlandse luchthaven de Twentse robotvogel van Clear Flight Solutions gebruiken om vogels te verjagen als de Nederlandse luchthavens dat niet doen?

Bedrijven hebben in ieder geval hun verantwoordelijkheid genomen. Vooruitlopend op de officiële start van TValley zijn zij samen met Saxion al een groot aantal kleine en grotere projecten gestart. Onderwerpen waren onder meer de toepassing van computervisie in high-end machines, de inzet van cobots (collaborative robots) bij de assemblage van hightech producten en de ontwikkeling van drones, onder meer voor toepassingen door boeren, brandweer en defensie. De eerste resultaten waren te bewonderen tijdens de demo's op de technologiemarkt en tijdens verschillende presentaties in de twee parallelsessies: Smart Industry en Unmanned Systems. Op 14 juni was er goed nieuws te melden over beide thema's.

Het landelijke programmabureau Smart Industry had gemeld dat TValley officieel de status Smart Industry Fieldlab had gekregen. Het goede nieuws kwam van Robin Burghard, projectleider van BOOST, het Smart Industry programma voor Oost-Nederland. De Fieldlab-status betekent dat TValley wordt erkend als “een praktijkomgeving waarin bedrijven en kennisinstellingen gericht Smart Industry-oplossingen ontwikkelen, testen en implementeren, alsmede een omgeving waarin mensen deze oplossingen leren toepassen”.

Goed nieuws was ook de landelijke Innovatieprijs 2018 die Machinefabriek Boessenkool uit Almelo op 13 juni had gewonnen. Samen met verschillende start-ups maakt Boessenkool deel uit van de Osse Equipment Manufacturing Group (OEM-Group). Een voorbeeld van de innovativiteit van Boessenkool is de 'flying tractor' die het bedrijf onlangs ontwikkelde in samenwerking met onder meer de Saxion onderzoeksgroep Mechatronica binnen het TechForFuture-project Buffalo. De prijs leverde uiteraard veel felicitaties op aan directeur Eelco Osse, onder meer van Eddy van Hijum, gedeputeerde economie van de provincie Overijssel. Tijdens het jaarcongres zag Van Hijum de prijs als een bevestiging van de status van Twente als innovatieve regio. Een belangrijke factor daarbij is volgens de provinciebestuurder de nauwe samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen, waarvan TValley een nog jong maar uitstekend voorbeeld is. Het economisch beleid van de provincie is onder meer gericht op het bevorderen van innovatie en samenwerking.

De Smart Industry parallelsessie bevatte verschillende bijdragen van bedrijven die lid zijn van TValley. IMS en VIRO introduceerden hun ontwerp voor een flexibel en slim productieplatform voor high-mix producten (met veel variatie in de productiestroom en dus altijd kleine series of zelfs enkelstuks). Benchmark en Bronkhorst High-Tech spraken beiden over de interactie tussen mens en machine/robot in de productie en Voortman Steel Machinery lichtte een tipje van de sluier voor de sterk geautomatiseerde staalfabriek van de toekomst. Wilco Bonestroo, onderzoeker van de Saxion Mechatronics onderzoeksgroep, ging in op het belang van software, in de vorm van ROS (Robot Operating System), voor flexibele robotica.

Tijdens de parallelsessie over onbemande systemen werden de tools besproken die nodig zijn om onbemande systemen aan te sturen, zoals 'ogen', 'kaart' en 'brein'. Saxion-onderzoekers Roy de Kinkelder en Abeje Mersha spraken over respectievelijk machine vision en SLAM (= simultane lokalisatie en mapping). Dirk-Jan Kroon van Demcon sprak over het gebruik van neurale netwerken voor zelflerende besturingen ('deep learning') in industriële toepassingen. Hij illustreerde zijn verhaal met een Demcon-project: een muntensorteermachine die aangetaste munten moest verwijderen uit een zending van 40 miljoen munten naar Chili. Door het systeem eerst te laten leren hoe een goede munt eruitziet, kan het vervolgens binnen een maand autonoom de enorme berg munten sorteren.

Marc Sandelowsky van Space53 presenteerde Oost-Nederland als wereldspeler in onbemande systemen zoals drones. Space53 levert een belangrijke bijdrage aan die positie door het bieden van testfaciliteiten (op de voormalige vliegbasis Twenthe) en ondersteuning bij het op de markt brengen van drone-innovaties. Een voorbeeld van zo'n drone-innovatie is de al genoemde vliegende tractor, de Buffalo UAV (onbemand autonoom voertuig) van 4,5 meter bij 4,5 meter die een lading van 500 kg kan dragen. Eelco Osse gaf praktisch inzicht in de technische ontwikkeling en de obstakels die hij tegenkomt. Regelgeving voor agrarische toepassingen is nog steeds belemmerend, daarom werkt Osse nu samen met defensie en brandweer – met hun lobbykracht rekent hij op een snellere doorbraak naar de markt. Zijn drone kan immers ook worden ingezet bij militaire operaties (voor het vervoer van materieel en gewonden) en bij rampenbestrijding.

Nog niet marktrijp, maar stimulerend waren de innovaties die drie (oud-) UT- en Saxion-studenten in hun scriptie hadden beschreven en tijdens de pauze van het jaarcongres mochten pitchen voor de KIVI-TValley scriptieprijs. Jan-Willem te Voortwis presenteerde zijn ontwerp van de DrawBot: een kabelgestuurde spuitbuscarrousel waarmee een meer dan levensgroot schilderij op een verticaal oppervlak (bijvoorbeeld muur of canvas) kan worden gemaakt. Te Voortwis toonde als voorbeeld een 'Mona Lisa'. Naast de techniek had hij zich ook gericht op de sociale component, namelijk de interactie met een breder publiek. René Heijdens deed onderzoek naar mogelijkheden om de samenwerking tussen mens en robot in productie/assemblage te verbeteren. Veel industriële robots zijn ontworpen voor de nabijheid van mensen, maar kunnen nog niet echt samenwerken. Als laatste pitchte Gerben Schipper zijn Flexible Air Sample Taker (FAST), een drone uitgerust met een sensor voor het meten van de luchtkwaliteit.

De publieksstemming resulteerde in een nek-aan-nekrace tussen Te Voortwis en Schipper, maar de vakjury riep René Heijdens uit tot winnaar omdat hij een fundamenteel vraagstuk had aangepakt dat van groot belang is voor de ontwikkeling van robotica. Een goede samenwerking tussen mens en robot is immers cruciaal voor “Robotize your Future”. Net zoals de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen goed moet zijn om bij te dragen aan de ontwikkeling van de regionale industrie en economie. Het TValley Jaarcongres 2018 op 14 juni in Enschede was daar een geslaagde illustratie van.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.

Link magazine bericht over de toegevoegde waarde van leveringen en investeringen in de industrie.

Link Magazine identificeert overnames, fusies en allianties (en hun beëindiging) in de branche.

Hoe verhogen we de productiviteit van de processen binnenshuis? Wat is er nodig om de hele supply chain beter te stroomlijnen? Directeuren en managers sparren hierover binnen het Productivity Platform van Link Magazine.

Het implementeren van het Servitization-bedrijfsmodel impliceert een verschuiving van een productgerichte organisatie naar een servicegerichte organisatie. Deze ambitie zorgt voor de nodige organisatorische en technische uitdagingen. Via het Platform Servitization wil Link Magazine bedrijven hiervan bewust maken door kennis te vergaren en te delen zodat bedrijven deze transitie duurzaam en winstgevend kunnen maken.

Link is een managementmagazine over hedendaagse vormen van samenwerking tussen bedrijven en tussen bedrijven, (semi-)overheid, universiteiten en hogescholen. De trefwoorden zijn management, marketing en technologie. Omdat samenwerking vaak leidt tot vernieuwing van producten of processen, krijgen technologie en innovatie veel aandacht. Link Magazine richt zich met name op het management dat betrokken is bij deze samenwerking in de supply chain: algemeen management, maar ook dat van R&D, Sales, Inkoop, Productie, et cetera.

E-mailadres: Laat dit veld leeg als u een mens bent: